Hier leest u over de geschiedenis van tennis in Goes en daarmee dus over de geschiedenis van TPV De Goese Maan. Toch is er nog veel onduidelijk of niet compleet; diepgaander onderzoek is nodig!
Op een grasveld bij café De Tol, een pleisterplaats ver buiten de bebouwde kom van het toenmalige Goes, werd rond 1900 getennist. Deze locatie was in het huidige Goes-Zuid, vlakbij de rotonde tussen de ’s-Gravenpolderseweg en de Buys Ballotstraat, ook vlakbij de Watertoren uit 1912. Er werd zelfs een bescheiden vereniging opgericht, een van de eerste in Nederland (ouder dan de KNLTB en een van de twintig oudste tennisclubs die nog steeds bestaan, zie www.tennismuseum.nl). Omdat het grasperceel waar het ‘lawn tennis’ werd gespeeld de vorm van een halve maan had, was dat vermoedelijk de reden om de vereniging ’t Halve Maantje te noemen. In 1919 werd de vereniging een stuk officiëler: met statuten, huishoudelijk reglement en ongetwijfeld een heus bestuur. Maar het grasveld bij De Tol bleef tot in 1933 de tennisplek. Overigens heeft er rond 1920 nog een tennisclub in Goes bestaan, waar verder niets over bekend is: Be Quick.
Naar het sportpark
In 1933 werd in opdracht van de gemeente een sportterrein aan de Polderweg (de huidige Westhavendijk, onze oostelijke begrenzing) ‘door Goesche werkloozen aangelegd’. Op een tekening uit september 1933 staan vier voetbalvelden en is er daarnaast 'ruimte voor tennis'. Het ging dus vooral om een verpachte plek voor enkele voetbalclubs, maar ook met de lawntennisclub ’t Halve Maantje werd later een (pacht)contract gesloten. De vereniging kreeg de beschikking over twee banen: de twee waar nu twee padelkooien staan en in het voorjaar van 2023 er nog twee bijkomen. Men kon zich – heren en dames gescheiden uiteraard – omkleden en zelfs douchen in wat nog steeds de oudste bebouwing van ons tennispark is en wat nu voor opslag wordt gebruikt. In 1937 wordt het sportpark uitgebreid met hockey en korfbal, maar ook met nog een tennisclub: Sla Raak (wellicht een voortzetting van Be Quick, met net zo’n naam vol goede raad?). Het ‘clubgebouw’ van Sla Raak was het nu blauw betimmerde hok naast baan 3, compleet met keukentje. In 1952 wordt het tennispark opnieuw uitgebreid, maar het is nog onduidelijk op welke manier. Er zijn dan ook plannen om twee van de tennisbanen ’s winters als ijsbaan te gebruiken. Met de Goese vereniging IJsvermaak worden afspraken gemaakt over de exploitatie, maar het is er nooit van gekomen. In 1967/1968 breidde het sportpark aan het Geldeloozepad flink uit en kreeg het als officiële naam Het Schenge. Vermoedelijk kreeg ’t Halve Maantje (nadat Sla Raak waarschijnlijk ter ziele was gegaan) er toen de drie westelijke tennisbanen en het huidige clubgebouw bij; het tennispark zoals het er bij lag tot in maart 2022 op een van de oudste twee banen de nieuwste tak van racketsport wordt beoefend: padel. In het voorjaar van 2023 kwamen ernaast nog twee padelbanen bij.
TVG
Ondertussen werd in 1989 een nieuwe tennisvereniging in Goes opgericht: de Tennisvereniging Goes, kortweg TVG. In zekere zin is TVG voortgekomen uit de Tennisvereniging Schelde International (TSI), die vanaf 1979 in de tennishal op het bedrijventerrein De Poel speelde. Die hield op te bestaan en tal van leden namen toen het initiatief om TVG op te richten. Na onderzoek naar mogelijke locaties in het Hollandsche Hoevegebied en in Goes-Zuid kwam de nieuwe tennisclub ook op Het Schenge terecht, aan de westelijke kant, op een steenworp afstand van ’t Halve Maantje. Gelegen naast een pittoresk boomgaardje beschikte de club over vier gravelbanen en een ruim clubgebouw – er was zelfs een bestuurskamer – van louter grenenhout, naar ontwerp van de Goese architect Cor Machielse. De vereniging mocht het hele complex zelf bekostigen en dat lukte, mede door obligaties uit te geven.
Fusie
Tennisvereniging De Goese Maan is op 1 december 2011 ontstaan uit de fusie van de twee Goese tennisverenigingen 't Halve Maantje en TVG. Als locatie koos de nieuwe vereniging voor het park van 't Halve Maantje, waar de vereniging beschikt over zeven tennisbanen. Door de verkoop van de accommodatie van TVG kon De Goese Maan het park een stevige update geven. Gefaseerd kregen vijf van de zeven banen een nieuwe tennisrood-toplaag. Hierdoor ontstond de mogelijkheid om op deze banen ook in de winterperiode buiten door te kunnen tennissen. Daarnaast kregen alle banen verlichting, zodat er altijd tot in de late uurtjes kan worden doorgespeeld. In de winter van 2012/2013 werd ook het horecadeel van het clubgebouw 't Maen'uusje flink onder handen genomen, gevolgd door het kleedruimte-sanitairdeel in 2019. Op de luchtfoto hieronder: sportpark Het Schenge in 2013-2014. Links het TVG-complex, niet meer in gebruik. Rechts hebben vijf van de zeven tennisbanen van TV De Goese Maan al de tennisrood-toplaag; de andere twee bleven gravelbanen.
Padel
In 2021 nam de Algemene Ledenvergadering het besluit om het sportieve aanbod van TV De Goese Maan uit te breiden met de opkomende racketsport padel en hiervoor twee padelkooien op een van de gravelbanen te laten installeren. Per 2022 heet de vereniging statutair Tennis- en Padelvereniging De Goese Maan (TPV De Goese Maan). Sinds maart 2022 kan er volop gepadeld worden. Nauwelijks een jaar later besloot de Algemene Ledenvergadering vanwege de grote toeloop van padelliefhebbers er nog twee padelbanen bij te laten bouwen.
Ten slotte?
In dit historische artikel komen de woorden ‘vermoedelijk’, ‘zou kunnen’ en dergelijke geregeld voor. Veel is namelijk niet zeker en vaak ontbreekt nog de juiste informatie. Dit artikel is daarom niet meer dan een bescheiden aanzet tot geschiedschrijving. Mochten er leden zijn die er dieper in willen duiken en het verhaal correcter en vollediger willen maken, dan kunnen zij zich melden door te mailen naar de webmaster. Ook aanvullingen zijn op dit mailadres welkom!
Door Arend van der Wel; met veel dank aan onze leden Mirjam Louisse (werkzaam bij gemeentearchief Goes), Piet Verwijs (voorzitter) en Lino Grussu (voormalig lid werkgroep parkbeheer).
HIERONDER NOG ZESTIEN HISTORISCHE PLAATJES EN PRAATJES!
In augustus 1900 zijn door fotograaf Gorter drie van dit soort groepsfoto’s op ’t Halve Maantje bij De Tol gemaakt. Althans, er zijn er drie bewaard gebleven. Op deze is te zien dat op gras werd gespeeld; de mensen staan bij het net. Op de andere twee foto’s is de ondergrond beton; misschien werd daar ‘de zesde set’ wel uitgevoerd?
De meest uitbundige foto van de drie tennisfoto’s van Gorter uit augustus 1900.
Deze hardstenen plaquette hangt aan ’t Maen’uusje bij de zithoek onder het afdak. ’t Halve Maantje was echter aanzienlijk eerder dan 1919 in clubverband aan het tennissen. Bij de ‘oprichting’ in 1919 werd volgens een bewaard gebleven handgeschreven versie van de statuten als Art. 1 genoteerd: ‘Onder de naam van Goese Tennisclub ’t Halve Maantje werd vermoedelijk in 1896 een vereniging gevormd. De oorspronkelijke statuten zijn verloren gegaan.’
Een krantenbericht uit 1923, in de tijd dat men een tegenstander nog ‘sloeg’. Toen al was MLTC een te duchten tegenstander…
De oudste bebouwing van het tennispark: de twee kleedkamers uit 1933 aan de achterzijde gezien. Het gebouwtje had aan de twee zijkanten en ronde ‘uitbouw’; hier bevonden zich binnen de douches. Op de foto is ook het bordje ‘Baan 1 en 2’ te zien, uit de tijd dat ’t Halve Maantje vier banen had en hier de ingang was.
Sla Raak neemt in bijzijn van talloze notabelen de nieuwe banen (onze huidige baan 2 en 3) in gebruik; van een clubgebouw annex kleedkamer is in het artikeltje geen sprake, maar het is aannemelijk dat de huidige opslagruimte annex schuilgelegenheid voor baan 3 toen in één moeite door in gebruik werd genomen, zeker met ‘ververschingen’ in het verschiet. Krantenbericht, 24 juli 1937.
De twee banen van de tennisvereniging Sla Raak uit 1937 (onze huidige banen 2 en 3) hadden twee kleedkamers/douches en een simpel keukentje. Het zijn nu opslag- en werkruimtes voor de mannen van parkonderhoud. De granieten gootsteen is er nog altijd en in een van de doucheruimten hangt nog altijd de authentieke douchekop.
In ieder geval in het begin van de Tweede Wereldoorlog werd er door getennist en ook een toernooi georganiseerd. Krantenbericht uit juli 1940.
En voetballen konden ze ook al, die Halve Maners! Krantenbericht omstreeks 1940.
Bij de vroegere toegang tot het park, aan de voet van de Polderseweg (tegenwoordig Westhavendijk) staat dit mysterieuze paaltje, verscholen naast een boom. Het is vermoedelijk een grenspaal van voor 1800, die de overgang van de Goessche Polder naar een kleiner poldertje (de Pier en Pinkspolder) aangaf. Dit poldertje lag van deze grenspaal tot aan de Oude Zeedijk pal aan het huidige Havenkanaal. In feite is sportpark Het Schenge in deze polder aangelegd en niet in de Goessche Polder. Het poldertje is uit de 12e eeuw en ouder dan de Goessche Polder, waartoe het gemakshalve in de loop der eeuwen werd gerekend. Het paaltje staat inmiddels bij de gemeente genoteerd en kan de status van 'historisch monument' krijgen.
In juli 1964 werden de Nationale Jeugdkampioenschappen (enkelspel) op ons park gehouden, dat toen nog vier banen had. ’t Halve Maantje had de primeur; voor het eerst werd dit evenement ‘in de provincie’ gehouden, in samenwerking met de ontvangende club. De ruim veertig deelnemers werden voor vier dagen ‘ingekwartierd’ bij Halve Maanleden. Op de krantenfoto links de verliezende finalisten, rechts de twee kampioenen. Alle vier waren zij 16 jaar en niet ‘uit de provincie’ afkomstig, maar uit Den Haag en Rotterdam. Het gebouwtje achter hen zal een verre, niet al te stevige voorloper van ’t Maen’uusje (1981) geweest zijn.
Bij een artikel in het Nieuwsblad voor de Bevelanden van 25 januari 1989 over de oprichting van TVG stond deze foto van Tannie de Jonge. V.l.n.r.: trainer Dick Waasdorp, voorzitter Frans Buijsrogge en secretaris Teun Melissen.
Een herencompetitieteam van TVG, omstreeks 1990. V.l.n.r.: Dick Anbeek, Piet Verwijs, Eef de Koning, Paul Jongejan en Dick van de Knaap. Evenals de foto van het TVG-terras en -gebouw komt deze foto uit het album van ons lid Paul Jongejan.
Een nostalgische bedevaart ondernemen naar het terrein van TVG en daar goede herinneringen ophalen: het was tot voorjaar 2024 nog mogelijk. Het clubgebouw, de netten en de belijning zijn weliswaar weg, maar op het aan de natuur prijsgegeven perceel ligt nog heel wat gravel, is er hekwerk te ontwaren en staan de zes lichtmasten nog fier overeind. Zelfs een telbord met de stand van de laatste wedstrijd hangt er nog… In november 2023 gaf Fitland, de huidige eigenaar van het perceel, aan TPV De Goese Maan toestemming om de aloude aluminium vlaggenmast daar weg te halen, ter vervanging van de door storm Ciarán gebroken houten vlaggenmast van De Goese Maan, die ooit van TV de Halve Maan was. Zo bezien heeft TGV de Halve Maan overleefd. In de zomer van 2024 is op het voormalige voorterrein van TGV een parkeerterrein aangelegd en later dat jaar is begonnen met uitbreiding van het gebouw van Fitland op de voormalige tennisbanen. Het duurde 'even', maar nu is er niets meer van TGV over...
De allerjongste geschiedenis: per 2022 heet de vereniging Tennis- en Padelvereniging De Goese Maan en beschikt zij over twee padelbanen, in 2023 nog eens aangevuld met twee (zie volgende foto). Onze leden Sofia Moerland en Herman van Sante verrichten met een schaar, bijgestaan door voorzitter Piet Verwijs, op 2 april 2022 de officiële opening van de eerste twee banen.
In januari 2023 besloot de Algemene Ledenvergadering de padelbanen met twee uit te breiden. Ze komen op de plek van de laatste gravelbaan, die al niet meer geschikt was voor wedstrijden en veel onderhoudskosten vergde. In februari hebben leden de baan ontmanteld en het gravel weggeschraapt; de ondergrond blijft liggen voor de padelbanen. Met dit vrijwilligerswerk heeft de vereniging ruim € 3000 kunnen besparen, omdat de aannemer dit werk niet hoeft te doen. Bij het rondkrijgen van de financiering van de nieuwe banen heeft het uitgeven van obligaties een belangrijke rol gespeeld; een relatief dure banklening was niet nodig. De tweehonderd obligaties van € 500 vlogen binnen een maand de deur uit. De laatste gravelbaan waar nu de padel wordt uitgebreid, was een van de twee eerste banen van onze vereniging (1933). Het stenen gebouwtje op de foto, dat in het prille begin dienst deed als kleed- en doucheruimte, kan blijven staan. Sinds voorjaar 2023 wordt er gepadeld op vier banen.